Marijke de Kleijn-de Vrankrijker (Bussum 30-08-1942)

Tekst: Sjoerd Kemeling

De werkgroep Historie van het Nivon is nu ruim drie jaar actief. Er wordt hard gewerkt aan het ordenen van het Nivonarchief. Dat gebeurt op natuurvriendenhuis De Bosbeek en op het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis. Marijke Klein-de Vrankrijker zet zich in op beide locaties.

De Vrankrijker is voor velen geen onbekende binnen het Nivon. “Mijn vader was voorzitter van de afdeling Bussum van 1949-1975. Het bestuur vergaderde bij ons thuis, Nel Kroonder was secretaris en las aan het begin van de vergadering de notulen van de vorige keer voor. Mijn moeder zorgde voor de koffie en wij zaten boven.”

Met vader mee

A.C.J. (Ad) De Vrankrijker, historicus en leraar aan een lyceum, was van 1953-1973 lid van het Centraal Bestuur van het IvAO/Nivon. De laatste veertien jaar, in de periode van de vernieuwing en de naamsverandering, was hij voorzitter.Door haar vader was Marijke al vanafhaar vroege jeugd actief betrokken bij het IvAO. Ze ging mee naar lezingen, fietstochten, contributie ophalen, naar de opening van de avondschool … Later was ze ook met haar vader aanwezig bij landelijke activiteiten. Dus naar nog meer lezingen, naar openingen van landelijke bijeenkomsten en naar de nieuwjaarsbijeenkomst op het centraal bureau. ’’Waar ik Jos de Lange Wendels van ken”. De secretaris, Cees Cabout en later Wim Huslage kwamen na schooltijd bij ons thuis voor overleg.” De Vrankrijker organiseerde ook reizen. Zijn passie waren de bergen, dus ski- en trektochten. Ook daarbij was Marijke van de partij. “Vanaf een jaar of 8”. Ad de Vrankrijker was ook secretaris van reisbureau de Vrije Wereld. ”Ik heb nog een zomer gewerkt in een Vrije Wereld pension in Zwitserland. Voor een habbekrats en reed voor weinig geld mee met hun bussen toen ik voor mijn praktijktijd naar Zwitserland moest.” Marijke deed gymnasium β. “Mijn vader vond dat ik qua studie daarmee alle kanten uit kon en dus deed ik dat.” Om eraan toe te voegen. “Met veel hulp van hem overigens.”

Geweigerd

Tijdens haar studententijd verloor Marijke het Nivon wat uit het oog, maar na haar afstuderen is ze zelf ook een aantal jaren lid geweest van het Centraal Bestuur en nam ze deel aan de Commissie Kadervorming.  “Toen ik in verwachting was van mijn zoon,  in 1974, heb ik alle commissies en besturen opgezegd in verband met een fulltime baan in combinatie met de opvoeding van een kind. Daarnaast wilde ze ook nog promoveren. Dat lukte. Ze studeerde in Wageningen sociologie en epidemiologie na als meisje eerst geweigerd te zijn bij de richting bodemkunde. Over dat laatste is nog steeds verontwaardigd. Ze trouwde tijdens haar studie. “Ik mocht trouwen van mijn vader maar moest beloven mijn studie af te maken!” Marijke promoveerde op een epidemiologisch onderwerp (nationaal lichamelijk gehandicapten onderzoek).” Mijn vader typte een groot deel van mijn proefschrift terwijl ik aan het schrijven was en mijn zoontje in de box zat te spelen. Het bleek een probleem om als gehuwde vrouw in de vruchtbare leeftijd een baan te krijgen. “Wanneer krijgt u kinderen?”, was een vaste vraag bij sollicitatiegesprekken. Ze kwam terecht bij het CBS (ontwikkeling Gehandicapten onderzoek, Leefsituatie onderzoek, Gezondheids-enquête). Ze mocht er na de geboorte van haar zoon wel een dag minder werken, maar dan zou ze er in rang en salaris op achteruit gaan. “Dat was voor mij onacceptabel.” Ze vertrok en werd vervolgens gevraagd bij TNO te komen. Daar ging ze op 62-jarige leeftijd met prepensioen.

Consultant

Niet dat ze lekker in haar fraaie tuin ging zitten. Marijke werd vanaf die tijd hoofd bij het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu van het  het WHO Collaborating Centre for  the Family of International Classifications. Dat bleef ze tot haar 72^e. Het is nu bijna gedaan met werken, want dit is het laatste jaar van een drie-jarig contract als consultant bij de UN Statistical Division (disability statistics), waarvoor ze bijeenkomsten over de hele wereld bijwoont. Gelukkig geen volledige baan. Anders zou er geen tijd overblijven voor het oppassen op haar drie kleindochters, voor haar tuin en voor een bezoek aan de bergen. Bergbeklimmen doet ze weliswaar niet meer, maar Marijke staat nog elk jaar op de ski’s.
De werkroep Historie van het Nivon doet haar voordeel met de inbreng van Marijke. Zonder haar zou het archief een stuk minder ordelijk hebben uitgezien en we glimlachen als we Marijke tijdens het uitzoeken van alle documenten soms horen zeggen: ”Dat is een artikel van m’n vader”. Of bij het bekijken van foto’s. “Dat moet de natuurvriendenreis naar Reutsperre zijn in 1952. Daar staat-ie, tweede van links.

De passie van Ad de Vrankrijker (tweede van links) waren de bergen. Ook Marijke ging al op jonge leeftijd mee. Foto: archief Marijke de Kleijn-de Vrankrijker.

De Werkgroep Historie Nivon verzamelt materiaal uit het Nivon-verleden om voor de toekomst te bewaren.