Proefjes over klimaatverandering

Illustraties: Wendy Panders. Tekst: Marc ter Horst

Ooit stonden er palmen op de Noordpool. Zie je het voor je? De meest tropische bomen op een plek waar nu alleen sneeuw en ijs ligt.  Over een tijdje staan ze er misschien wel weer. Want het klimaat verandert voortdurend. In de ijstijden was het veel kouder dan nu. In de tijd van de dino’s veel warmer. Maar de laatste jaren verandert het klimaat nogal snel. Zo begint het kinderboek Palmen op de Noordpool van Marc ter Horst. Een boek om kinderen klimaatverandering op een leuke manier uit te leggen. Speciaal voor de jonge natuurvrienden deelt hij hier twee proefjes uit het boek.

Palmenproef Proefje 1

Je hebt vast nog wel ergens wat schelpen liggen van een of andere vakantie. Als je er niet al te gehecht aan bent, kun je ze gebruiken voor een simpel proefje. Schenk wat azijn in een glas en doe de schelpen erbij. Ververs na een dag de azijn en doe dat daarna nog een paar keer. Als het goed is blijft er van de schelpen niet veel over. Ze houden niet van zuur. Want zuur lost kalk op, waar de schelpen van gemaakt zijn. En niet alleen de schelpen, maar ook de koralen, het plankton en het pantser van krabben en kreeften.

Gelukkig zijn de oceanen niet van azijn. Maar ze worden wel steeds zuurder doordat een flink deel van de uitgestoten CO2 in de oceanen gaat zitten. Best handig, want als die CO2 ook in de lucht zat, zou de aarde nog sneller opwarmen.

Palmenproefcola
Proefje 2

Maar ook het oceaanwater wordt warmer. En hoe warmer het water, hoe slechter het CO2 vasthoudt. Dat kun je zelf simpel testen met twee blikjes frisdrank. Zet één blikje in de koelkast en één op een warme plek. Is het eerste blikje goed koud? Maak dan allebei de blikjes open. Pas op: als het warme blikje erg warm is, schuimt het je tegemoet. De warme frisdrank is zijn prik zo kwijt, terwijl de koude nog een tijdje vrolijk door blijft borrelen. Proef maar: de koude prikt veel meer. Die prik komt van de CO2 in de limonade. Koude vloeistof houdt CO2 veel beter vast dan warme vloeistof. Dat geldt voor cola, voor sinas en voor het water van de oceanen. In warme oceanen verdwijnt de CO2 eerder naar de dampkring.

Wil jij nog veel meer leren over klimaatverandering? Hoe het is ontstaan en welke oplossingen er zijn? Lees het boek ‘Palmen op de Noordpool’ en geef hem daarna door aan iemand anders